Tiban

BEBUKANING ATUR

Alhamdulilah, puji syukur dhumateng ngarsane Gusti Kang Maha Agung, ingkang sampun paring rahmat, berkah tuwin hidayahipun dhumateng kula kalian rencang-rencang sahingga saged ngrampungaken tugas niki.

          Ing makalah punika dipundharaken asal-usulipun upacara adat Tiban. Mugi-mugi makalah punika saged dipun gunakaken kangge ngleluri sarta nglestarekaken upacara adat Tiban.

          Mbok  bilih wonten kekirangan, kita ngaturaken nyuwun lumunturing sih samudra pangaksami. Kritik sarta saran ingkang ngebangun sanget kita ajeng-ajeng kangge kasempurnanipun makalah niki. Mugi-mugi makalah niki saged migunani kagem pemaos sedaya.

Daftar Isi

A. Latar belakang

Kesenian Tiban yaiku kesenian tradisional sing wus turun temurun saka nenek moyang. Laire kesenian Tiban awale saka kahanan alam wektu kui ana musim kemarau kang sui banget. Wong-wong tani pada ora bisa tandur lan ora bisa panen.Cara apa wae wus dilakoni kanggo ngolehake banyu nanging hasil e ora ana. Istilahe biyen kui diarani paceklik utowo kurang pangan.

Banjur ana sesepuh kang ndedonga kanggo cara kang agamis nenuwun marang Gusti ben diwenehi udan. Saka donga kui diapresiasikan ing seni kangrame-rame ing lapangan kang panas. Wong wong ngadakake seni kaya tiban. Pirantine Tiban nganggo pecut kang saka sada aren. Sada kui dikireti terus dililit. Gawe siji lilitan biasane mbutuhake 17 glintir sada kang sabanjure digawe pecut/cambuk kang istilah jowo ne "upat-upat".

Banjur digawe para warga kanggo sabet-sabetan sinambi jejogetan. Alat kang ngiringi tiban ana toti,kentongan,kendang, gong. Alat kui ana tegese. Tegese yaiku saka saben-saben kelompok kang arep ditiban disaranake ana sesepuh kang wus  kang sinebut landang. Disaranake gawe sabetane ngikuti irama gamelan, kang ateges tatune ora dirasakake utawa lali karo larane amarga jejogetan melu iramane gamelan.

Tetesan getih mujudake donga kang awujud seni. Sesuk awane kedadeyan udan tenan, mangka ing dina kui sik paceklik. Wusana udan kui bisa kanggo tandur. Amarga udan iki ora pas musime udan akhire dijenengi TIBAN.

B. Pelajaran kang bisa dijupuk

Sabetan kang banter nganti wong kasebut bisa nglakoni opo kang wong biasa ora bias nglakoni/ngrasakake. Kedadeyan kasebut diarani Tirakat. Tirakat dilakoni kannggo ngolehake opo kang dipingini.

Ritual iki nganggo ilmu permainan atraksi. Yaiku ilmu kang digunakake pas pertunjukan utawa ritual dianakake. Ilmu iki meh pada karo kanuragan kang ndudohake kekebalan awak.

C. Kriteria/ Syarate dadi pemandu tiban

Kriteriane/syarate kanggo sing biasane ngewangi minimal deweke nguwasani teori-teorine tiban. Kapindhone, deweke dinggep sing paling sepuh nganti duweni wibawa. Katelu, deweke sehat lair lan batine.

Kajaba kui, ana wasit kang mimpin mlakune adicara, lan wong loro pelandang kang dadi pembantune. Katelune kalebu tetuane Tiban kang yuswane rata-rata luwih saka 40 tahun lan nguasani seluk beluke Tiban kanti mrinci. Amarga wibawane kang gede, iki bisa nyengkuyung mlakune Tiban kanthi sportif/ora bakal ana alangan sawiji opo.

D. Efek/akibate kena sabetan cambuk Tiban

1.  Anane getih yen tatu sing kebukak. Tatu iki kulina kanggo para pandolan tiban. Bakal mari 2-3 dina.

2. Anane tipak tatu kang kabukak.

3. Memar. Biasane tatu iki bakal mari luwih sui saka tatu kang kabukak.

Tuladhane gambar pelaku Tiban

Tuladhane upat-upat/ cambuk Tiban